Focus Belichtingsmeter 1

Toen collega-verzamelaar Hans uit Deinum in Friesland op 24 oktober 2025 naar Zutphen kwam om mijn collectie te bewonderen bracht hij als cadeau een aantal leuke fotografica items voor mij mee. Heel bijzonder zijn de Nederlandse belichtingsmeters van ‘Focus’, ik had ze nog nooit eerder gezien. Ik documenteer standaard alle Nederlandse verzamelproducten die ik op mijn website plaats, maar anders dan bij mijn overige items van Hollandse bodem kon ik niets vinden over een fabriek of bedrijf waar deze meters zijn geproduceerd of over de meters zelf.

Focus

Want toen ik op mijn laptop de zoekterm ‘Focus’ intypte, kwam ik uit bij het oudste en meest toonaangevende fotomagazine van Nederland. Een blad dat al ruim honderd jaar bestaat. Het eerste nummer van ‘Focus, tiendaagsch fotoblad voor Groot Nederland’ (Groot Nederland stond in die tijd voor Nederland, België en Nederlands-Indië) verscheen al op 10 januari 1914 in Bloemendaal en was volledig samengesteld en geredigeerd door Adriaan Boer.

Het blad bestaat dus nog steeds en heeft al tal van (startende) fotografen een podium gegeven, waaronder ook de later zeer gerenommeerde Erwin Olaf. Ook de bekende fotografen William Rutten en Cynthia Boll, die samen de jury vormen van het bekende televisieprogramma ‘Het Perfecte Plaatje’, hebben in het blad gepubliceerd.

‘Focus’ biedt ruimte aan alle aspecten van het fotograferen: naast journalistieke fotografie is er ook ruimte voor genre-, kunst-, sport-, documentaire-, natuur- en portretfotografie. Het blad verschijnt momenteel 10 keer per jaar.

Adriaan Boer

Adriaan Boer is de oprichter, redacteur en uitgever van diverse tijdschriften, waaronder dus het fotomagazine ‘Focus’. Hij is geboren op 11 maart 1875 en krijgt op achtjarige leeftijd als cadeau een stereoscoop met afbeeldingen, hierdoor wordt zijn belangstelling voor de fotografie gewekt. Als zijn vader overlijdt als hij 17 is, wordt hij de kostwinner van het gezin en gaat hij werken in de drogisterij van zijn oom, die tevens amateurfotograaf is. Het gezin verhuist in 1895 naar Nijkerk en daar begint Adriaan zijn eigen drogisterij en een fotoatelier. Niet lang daarna verhuizen ze naar Baarn en daar opent Adriaan een portretatelier.

In Baarn wordt hij diaken van de Nederlands Hervormde Kerk en als zijn kinderen naar school moeten, is hij de medeoprichter van de Christelijke lagere school aldaar. In het jaar 1907 richt Adriaan samen met Ernst Loeb het blad ‘De Camera’ op en in 1909 krijgt hij de eervolle opdracht om een staatsieportret te maken van Koningin-moeder Emma.

In 1914 gaan Ernst en Adriaan weg bij het blad ‘De Camera’ en direct daarna richt Adriaan het blad ‘Focus’ op. In 1917 ontwerpt hij samen met Ernst de ‘Focus Belichtingsmeter’ en in 1921 start hij de ‘N.V. Uitgeverij Focus’.

In 1940 verschijnt zijn laatste boek ‘Foto’s met inhoud’ en op 24 april van dat jaar overlijdt hij op vijfenzestigjarige leeftijd en zet zijn zoon Dirk het werk van zijn vader voort.

Focus belichtingsmeter 1

De informatie over deze bijzondere belichtingsmeter kreeg ik van Simon Spaans, die al meer dan 40 jaar lichtmeters verzamelt en hier ook artikelen over heeft geschreven.

“Het dikke boekje is een actinometer; je kan de linkerkant open klappen door het palletje naar rechts te draaien om daar lichtgevoelig papier in te leggen met de gevoelige kant naar je toe. Je zorgt ervoor dat het “sterretje” dan met nieuw papier te zien is. Om de belichtingstijd te bepalen doe je het (normaal dichte) boekje open en je belicht het sterretje zolang totdat de kleur van het nieuwe papiertje gelijk is aan de kleur van het referentiestukje ernaast. Je kan dan aan de hand van de tabellen de juiste belichtingstijd aflezen. Een heel gedoe! Uitgebracht rond 1917.”